ნიკა რურუა: გაღმა ვედავებით – გამოღმა რომ შეგვრჩეს!
კულტურის ყოფილმა მინისტრმა ნიკა რურუამ, რომელიც ახლა საზოგადოებას ორგანიზაცია “ივერიელის” დამფუძნებლად მოევლინა, გუშინ განაცხადა, რომ ენერგეტიკის მინისტრი კახა კალაძე ვირეშმაკობს, როცა ამბობს, რომ „გაზპრომთან” ურთიერთობა გარდაუვალია. არადა, სწორედ რურუა და ძმანი მისნი იყვნენ ხელისუფლებაში მაშინ, როცა ვირეშმაკობით ატყუებდნენ მოსახლეობას და ამბობდნენ, რომ „გაზპრომთან” ყოველგვარი ურთიერთობა გაწყვეტილია. რუსული კომპანია საქართველოს გაზს მაშინაც აწვდიდა, როცა 2008 წლის აგვისტოში ომში ვიყავით ჩაბმულნი. სწორედ ამ თემაზე ისაუბრა გუშინ სააგენტო „კვირას” პრესკლუბში ექსპერტმა კავკასიის საკითხებში მამუკა არეშიძემ და 2006 წლის აფეთქებაც გაიხსენა.
„2006 წელს გაზსადენის აფეთქება მოხდა, რის შემდეგაც საქართველო გაზისა და დენის გარეშე დარჩა. საქართველოს ხელისუფლებამ სწორედ მაშინ დაიწყო აზერბაიჯანთან მოლაპარაკებები. 2007 წელს მე ინგუშეთიდან ჩამოვიტანე ამბავი, ინგუშეთის პრეზიდენტის ადმინისტრაციის წარმომადგენლებმა, როგორც ვითარებასთან, ისე ჩვენთან დაახლოებულმა პირებმა, ადმინისტრაციის უფროსის მოადგილემ მითხრა, „აფეთქების კვალი საქართველოში ეძებეთ“. ინგუშები არ გამორიცხავდნენ, რომ აფეთქების საქმეში ქართველები იყვნენ გარეულები. რა ფორმით და როგორ, სამწუხაროდ, ვერ გამოვიკვლიეთ…
„გაზპრომის” გაზი, რომელიც რუსეთ – სომხეთის მილში გადის, რაც არ უნდა გაიზარდოს, იმ რაოდენობის ვერ იქნება, რომ მან აზერბაიჯანული გაზი ჩაანაცვლოს. გაზის პროექტში სტრატეგიული ბმა საქართველო – აზერბაიჯანისა არ შეიცვლება. არ ვარგა, როდესაც გაზის მოწოდების მონოპოლისტი მთლიანად ერთი კომპანიაა. თუ მოხერხდა ისე, რომ ჩვენ გვექნა საშუალება, ირანიდანაც მივიღოთ გაზი, ნაწილი მივიღოთ სხვა გზითაც, თავისთავად ურიგო არ იქნება…
მილსადენს, რომელიც საქართველოს ტერიტორიაზე გადის, სტრატეგიული ობიექტის სტატუსი ჰქონდა. ამ მილსადენის ირგვლივ დიდი ხნის განმავლობაში ვაჭრობა მიდიოდა და „ნაციონალური მოძრაობა“ ხელისუფლებაში ყოფნის დროს მას სწორედ „გაზპრომს“ სთავაზობდა. ამაში მოგვიანებით ამერიკელები ჩაერივნენ, „ნაციონალურმა მოძრაობამ“ პარტნიორებს განუცხადა, ქსელს ვერ ვუვლი – სარემონტოაო და აშშ-მ „მილენიუმის“ პროგრამის ფარგლებში გამოიყო 49,5 მილიონი დოლარი, მილსადენის და მისი ინფრასტრუქტურის სარეაბილიტაციოდ და რომ ქართულ მხარეს ეს სტრატეგიული ობიექტი რუსეთისთვის არ მიეყიდა. როგორც კი ამერიკულ მხარესთან დადებული ხელშეკრულება ამოიწურა, 2010 წელს კი ქართულმა მხარემ მილსადენს სტრატეგიული ობიექტის სტატუსი მოუხსნა, რჩებოდა შთაბეჭდილება, რომ ცდილობდნენ, რაც შეიძლება მალე მიეყიდათ მილსადენი რუსული მხარისთვის. რომ არა მოვლენების განვითარება, რომელმაც ხელი შეუშალა ამ მოლაპარაკებას, „ნაციონალური მოძრაობა“ ქვეყანას რუსეთს უმონებდა ეკონომიკურად… რომ არა ამ საქმეში ამერიკელების ჩარევა, ეს მილსადენი რუსეთზე კარგა ხნის მიყიდული იქნებოდა. თუ მილსადენში მეტმა გაზმა გაიარა, ეს იქნება კარგი იმისთვის, რომ ქვეყანაში დამატებითი შემოსავლები შემოვიდეს, კარგი იქნება დივერსიფიკაციისთვის, რომ მომწოდებელი მარტო ერთი არ იყოს“,-განაცხადა არეშიძემ.
„ჩინეთის ხელისუფლების მხრიდან საქართველო განიხილება, როგორც ერთ-ერთი ძალიან მნიშვნელოვანი სატრანზიტო და საინვესტიციო პოტენციალის ქვეყანა, ისევე, როგორც ირანის მხრიდან. სანქციების მოხსნის შემდეგ ირანს თავისი გაზისა და ნავთობის ტრანსპორტირების ახალი გზების მოძიება მოუწევს. ამ თვალსაზრისით ირანი უკვე ეძებს პარტნიორებს და ერთ-ერთი მნიშვნელოვანი გზა საქართველოზე გადის. კერძოდ, საუბარია ირანის გაზის მიერთებაზე, „ტანაპის“ გაზსადენზე 2017-2018 წლიდან. ეს იაფი გაზის მიღების შანსია, ასევე დამატებითი შემოსავლების მიღების და, გარდა ამისა, ეს ქვეყნის სტაბილურობის შანსიცაა. ასევე საუბარია ირანი-სომხეთი-საქართველოს გზაზე, ანუ სპარსეთის ყურის დაკავშირებაზე ამ გზით შავ ზღვასთან. ესეც ძალიან პერესპექტიულია…
არასწორი კომუნიკაციის შედეგია „გაზპრომთან“ დაკავშირებული ხმაური, რომელიც 1 კვირის წინ ატყდა ვიცე-პრემიერ კალაძის ვიზიტის შემდეგ. ისევე როგორც აზერბაიჯანული გაზის ტრანზიტად გავლის შემთხვევაში საქართველო შესაბამის საზღაურს იღებს, ასევე რუსული გაზიც გადის საქართველოს გავლით ტრანზიტად სომხეთში, შესაბამისად, საქართველო ასევე იღებს ამ ტრანზიტის საფასურს, მაგრამ ეს მოცულობები და გაზის მიწოდების ტექნიკური პირობები ყოველწლიურად, ახალი დამატებითი ხელშეკრულებებით გადაიხედება. ეს იყო როგორც 2006 წლამდე ასევე 2006 წლის შემდეგაც, როცა ჩვენ რუსეთმა გაზი შეგვიწყვიტა, აქედან გამომდინარე, კალაძის ვიზიტი ერთ-ერთი რიგითი ვიზიტი იყო. ამავდროულად, აღმოჩნდა ისიც, რომ გარდა ამ ტრანზიტის ღირებულებაში მიღებული გაზისა, „გაზპრომი“ აირის დამატებით მოცულობებს გვაწვდის. ძირითადი მომწოდებელი აზერბაიჯანია და „გაზპრომიდან“ შემოსული აირი საერთო მოცულობის 5%-მდე არის. მაგრამ ფაქტია, რომ 2013 წლის გარდა, „გაზპრომის“ მხრიდან დამატებითი გაზის მოწოდება საქართველოში არ შეწყვეტილა…
თუ ჩვენ გავეცნობით იმ მოცულობებს, რაც დღემდე აზერბაიჯანიდან და რუსეთიდან შემოდიოდა, სასაცილოა საუბარი „სოკარის“ ჩანაცვლებაზე და აზერბაიჯანის, როგორც სტრატეგიული პარტნიორის კითხვის ნიშნის ქვეშ დაყენებაზე, ეს გამორიცხული თემაა. ამას არც საქართველო იზამს და არც საქართველოს დასავლელი პარტნიორები დუშვებენ. ამავდროულად, ცალსახად ჩვენ უნდა გამოვრიცხოთ „გაზპრომზე“ ჩვენი ენერგეტიკული დამოკიდებულება. მაგრამ კითხვა, უნდა ითანამშრომლოს თუ არა „გაზპრომთან“ ხელისუფლებამ, თავისთავად ვერ დაიბადება იმიტომ, რომ, გინდა არ გინდა, საქართველოს ტერიტორიაზე გადის „გაზპრომის“ გაზი ტრანზიტად სომხეთისკენ. შენ ამ თანამშრომლობაზე უარს ვერ იტყვი. შენ ვერ ეტყვი მეზობელ სომხეთს, რომ მე ვკეტავ გაზსადენს, არ ვუშვებ რუსულ გაზს შენთან იმიტომ, რომ ეს არის „გაზპრომის“ გაზი. ეს თანამშრომლობა არსებობს და იარსებებს სულ მცირე იმ გეოგრაფიული მდებარეობიდან გამომდინარე, რაც ამ ქვეყანას აქვს. ამავე დროს, ამ თანამშრომლობისას უნდა იქნას გათვალისწინებული, რომ საქართველო ენერგეტიკულად დამოკიდებული რუსეთზე არ უნდა გახდეს“, – განაცხადა ლაგაზიძემ.
მიმდინარე თემაზე და საპარლამენტო ოპიზიციის განცხადებებზე კომენტარს არ აკეთებდა დარტყმის მთავარი ობიექტი ენერგეტიკის მინისტრი, თუმცა კახა კალაძემ გუშინ პრესკონფერენცია გამართა და, არსებული რეალობის გარდა, „ნაციონალურ მოძრაობას“ წარსულიც გაახსენა.
„შეგახსენებთ, რომ 2005 წელს სააკაშვილის ხელისუფლება მართავდა აქტიურ მოლაპარაკებებს „გაზპრომთან“ ცენტრალური მაგისტრალური მილსადენის გაყიდვასთან დაკავშირებით. რომ არა ჩვენი სტრატეგიული პარტნიორი, მეგობარი ქვეყანა ამერიკის შეერთებული შტატები, დარწმუნებული ვარ, ეს პროექტი განხორციელდებოდა და მილსადენი იქნებოდა გაყიდული. მაშინ ამერიკის მთავრობამ გარკვეული თანხები გამოყო ამ მილსადენის სარეაბილიტაციოდ და ხელშეკრულებაში კონკრეტულად ჩაიწერა, რომ საქართველოს მთავრობას ეკრძალება ამ მილსადენის გასხვისება. მაშინ სააკაშვილს და მის გარემოცვას რომ თავისი ჩანაფიქრი განეხორციელებინათ, დღეს ჩვენ პოლიტიკური და ეკონომიკური ბერკეტის გარეშე ვიდგებოდით რუსეთის წინაშე და რეგიონში აუტსაიდერის როლით დავკმაყოფილდებოდით…
საქართველოს დომინანტი როლი, მომგებიანი გეოპოლიტიკური განლაგება და სამომავლო პერსპექტივები ნებისმიერი ჯანსაღად მოაზროვნე ადამიანისთვისაც კი ნათელია. ჩვენ – ყველამ მაქსიმალური ძალისხმევა უნდა მივმართოთ იქითკენ, რომ ადამიანებს ჰქონდეთ განცდა, რომ ისინი ცხოვრობენ პერსპექტიულ განვითარების გზაზე მყოფ ქვეყანაში, რომელთაც საერთაშორისო ურთიერთობებსა და პოლიტიკის წარმოებაში თავისი არცთუ უმნიშვნელო და ზოგ საკითხებში საკვანძო ადგილი აქვს…
ამჯერად მაინც უნდა ვთქვათ უარი პოპულიზმზე, პარტიულ და პირად ანგარებაზე და შევხედოთ ქვეყნის მომავალს. ჩვენი ქვეყნის კეთილდღეობა და მისი ინტერესების დაცვა არის ჩვენი ხელისუფლების ვალდებულება…
საინტერესოა ერთი ფაქტი, 2006 წელი, ჩვენ კარგად გვახსოვს, მოხდა აფეთქება მაღალ ელექტროგადამცემ ხაზზე, „კავკასიონზე“, საიდანაც ელექტროენერგიას რუსეთიდან ვიღებდით და ორ ცენტრალურ მაგისტრალურ გაზსადენზე. მაშინ წინა ხელისუფლება გვეუბნებოდა, რომ ჩვენ მოვახერხეთ და ბუნებრივი აირი შემოგვაქვს აზერბაიჯანიდან და ირანიდან და სრულიად მოხდა რუსეთის ჩანაცვლება. ეს იყო დიდი სიცრუე და ამაზე მეტყველებს ციფრები. ირანიდან შემოსული გაზი დაახლოებით 2 საათს ეყოფა ჩვენს ქვეყანას. 19 მილიონი კი, შეიძლება ითქვას, რომ ნახევარი დღის მოხმარებაა, 2006 წელსაც კი დამატებითი მოცულობები მიიღებოდა რუსეთიდან, ანუ 2006 წელსაც საქართველო 99%-ით იყო რუსულ გაზზე დამოკიდებული…
2008 წლის აგვისტოში, როდესაც საომარ პირობებში ვიმყოფებოდით, მაშინაც ჩვენ ვიღებდით ბუნებრივი აირის დამატებით მოცულობებს რუსეთიდან“,- განაცხადა კალაძემ.
აუცილებელია იმის გახსენება, რაზეც გუშინ განცხადება არავის გაუკეთებია. არსებობს 2007 წელს გაფორმებული ხელშეკრულება, რომელიც საქართველოს ხელისუფლებამ „ენერჯი ინვესტის“ გენერალურ დირექტორთან, გენო მალაზონიასთან დადო. მაშინ მალაზონიამ ვალდებულება აიღო, სახელმწიფოსთვის გაზი მიეწოდებინა და ამ გაზს თავად „გაზპრომისგან“ იღებდა. რაღა თქმა უნდა, ხელისუფლებამ ზუსტად იცოდა, სადაური ბუნებრივი აირი იყო და რას ყიდულობდა, თუმცა ამის შესახებ არც მაშინ უთქვამთ რამე და არც ახლა. სამაგიეროდ, ის სხვაობა, ანუ 1000 კუბზე 20 დოლარი, რომელიც მოგების სახით მალაზონიას რჩებოდა, „ნაციონალებმა“ ერთიანად ამოიღეს, როცა ბატონი გენო დაიჭირეს და 60 მილიონი დოლარის გადახდის შემდეგ გაუშვეს.
ნინო ბარბაქაძე
წყარო: „ახალი თაობა“