პირველი სატელეფონო ზარი – როგორ დაუკავშირდა ალექსანდერ ბელი ასისტენტს სხვა ოთახში
1876 წლის 10 მარტი ბოსტონის ერთ პატარა ლაბორატორიაში განსაკუთრებული სიჩუმით დაიწყო. ოთახი სავსე იყო მავთულებით, უცნაური ფორმის ხის ყუთებითა და შუშის ბოთლებით, სადაც მჟავები ინახებოდა. ამ ქაოსის ცენტრში ალექსანდერ გრეჰემ ბელი ცდილობდა, დაესრულებინა ექსპერიმენტი, რომელიც უკვე წლებია, მოსვენების საშუალებას არ აძლევდა — როგორ გადაეცა ადამიანის ხმა ელექტრონულად ისე, რომ მანძილს მნიშვნელობა აღარ ჰქონოდა.
მის გვერდით, თუმცა სხვა ოთახში მუშაობდა მისი ერთგული ასისტენტი – თომას უოტსონი. მას სჯეროდა ბელის იდეების, მაგრამ იმ დღესაც ვერც წარმოიდგენდა, რომ რამდენიმე წუთში ისტორიას ერთად დაწერდნენ.
ექსპერიმენტის დროს მოულოდნელად ბელს ხელიდან პატარა ჭურჭელი გაუვარდა და მჟავა იატაკზე დაიღვარა. შეშინებულმა გამომგონებელმა ინსტინქტურად მიმართა უოტსონს:
„Mr. Watson, come here, I want to see you!“
(„ბატონო უოტსონ, აქ მოდით, მინდა, გნახოთ!“)
ეს სიტყვები კედლებს მიღმა არ გამქრალა — ისინი ელექტრული სიგნალით „გაძვრა“ მავთულებში და „გაჩნდა“ მოწყობილობის მეორე მხარეს — იქ, სადაც უოტსონი იდგა. გაოცებული ასისტენტი მიხვდა: მან მკაფიოდ გაიგონა ბელის ხმა არა ბუნებრივი გზით, არამედ იმ მოწყობილობით, რომელზედაც წლების განმავლობაში მუშაობდნენ.
ეს იყო პირველი სატელეფონო ზარი კაცობრიობის ისტორიაში.
საინტერესოა, რომ ზუსტად სამი დღით ადრე – 7 მარტს – ბელს უკვე მიენიჭა პატენტი თავის გამოგონებაზე, მაგრამ 10 მარტის საღამომ მისი ნამუშევარი ცოცხალ რეალობად აქცია. ეს ერთი წინადადება, სპონტანურად წარმოთქმული, იქცა იმ სიმბოლოდ, რომელმაც შეცვალა არა მხოლოდ მეცნიერული სამყარო, არამედ ადამიანთა ყოველდღიური ურთიერთობებიც.
იმ დღიდან მანძილი აღარ იყო შეუძლებელი ბარიერი – ხმამ, რომელიც პირველად გაჩნდა პატარა ლაბორატორიაში, გზას გაუხსნა მილიონობით ზარს მთელ მსოფლიოში.