„ტვინი იტანჯება“ – მეცნიერებმა სწრაფი კვების შესახებ შემაშფოთებელი ფაქტი გამოავლინეს
ჩრდილოეთ კაროლინას უნივერსიტეტის სამედიცინო სკოლის მეცნიერებმა აღმოაჩინეს მექანიზმი, რომლითაც ცხიმიანი საკვები და სწრაფი კვება ტვინის ფუნქციონირებაზე უარყოფითად მოქმედებს. ამის შესახებ New Atlas-ი წერს.
„ჩვენ ვიცოდით, რომ ტვინი არასრულფასოვანი კვებისგან იტანჯება, მაგრამ არ ველოდით, რომ უჯრედების კონკრეტული ჯგუფი ასეთი დაუცველი იქნებოდა. განსაკუთრებით გასაკვირი იყო ის, თუ რამდენად სწრაფად იცვლიდნენ ისინი აქტივობას გლუკოზის ხელმისაწვდომობის შემცირებისას და როგორ იყო ეს საკმარისი მეხსიერების დარღვევისთვის“, – განაცხადეს მკვლევრებმა.
საუბარია ქოლეცისტოკინინ-დადებით (CCK) ინტერნეირონებზე. ეს უჯრედები ჰიპოკამპში, ტვინის იმ ნაწილში, რომელიც მეხსიერებაზეა პასუხისმგებელი, „მუხრუჭების“ როლს ასრულებენ.
თაგვებზე ჩატარებულ ექსპერიმენტში, ცხიმით მდიდარი დიეტის მხოლოდ ოთხდღიანმა მიღებამ შეამცირა ტვინში გლუკოზის ხელმისაწვდომობა. ამან გამოიწვია CCK-პოზიტიური ინტერნეირონების ჭარბი აქტივობა და ტესტებში ცხოველების მეხსიერება დააქვეითა – ჭარბი წონის ან დიაბეტის სიმპტომების გამოვლენამდეც კი.
ამ პროცესში მთავარ როლს ასრულებდა ცილა პირუვატკინაზა-M2 (PKM2), რომელიც არეგულირებს უჯრედების მიერ გამოყენებული გლუკოზის რაოდენობას. როდესაც გლუკოზის დეფიციტი იყო, ბალანსი ირღვეოდა და CCK-პოზიტიური ინტერნეირონები „გადატვირთვის“ რეჟიმში გადადიოდნენ.
მიუხედავად იმისა, რომ კვლევა ცხოველებზე ჩატარდა, მეცნიერები ხაზს უსვამენ, რომ ცხიმიანი საკვების, მათ შორის სწრაფი კვების, ხანგრძლივი მოხმარება მნიშვნელოვნად ზრდის ისეთი სერიოზული დაავადებების განვითარების რისკს, როგორიცაა დემენცია და ალცჰაიმერი.