ზურაბ ბატიაშვილი: მსოფლიოში წითელი ხაზების გავლების დრო დადგა
“ჩვენს რეგიონში პოლიტიკა ძალიან დინამიკურია, მოვლენები სწრაფად ვითარდება და იცვლება. სამწუხაროდ, საქართველო ძალიან ჩაკეტილია, შიდაპოლიტიკური დაპირისპირების მძევლებად ვართ ქცეული და გარეთ ვეღარ ვიხედებით”,- ამის შესახებ ანალიტიკოსი, აღმოსავლეთმცოდნე და რონდელის ფონდის მკვლევარი, ზურაბ ბატიაშვილი გაზეთ “კვირის პალიტრასთან” ინტერვიუში აცხადებს.
მისივე თქმით, მსოფლიოში წითელი ხაზების გავლების დრო დადგა.
“დასავლეთი ასე აქტიურად არასოდეს ჩარეულა არც საქართველოს და არც უკრაინის საქმეებში. ეს იმის მანიშნებელია, რომ რეგიონში ძალიან სერიოზული პროცესები მიდის. საზოგადოდ, მსოფლიოში, შეიძლება ითქვას, წითელი ხაზების გავლების დრო დადგა. მას შემდეგ, რაც ამერიკის პრეზიდენტი ჯო ბაიდენი გახდა, გამოიკვეთა ტენდენცია, რომ ამერიკა გათვლებს აკეთებს არა მოკლევადიან პერსპექტივებზე, არამედ ფასეულობებზე. ეს არის: დემოკრატია, კანონის უზენაესობა, ადამიანის უფლებების დაცვა. ამას ხედავს ევროპა და იზიარებს ამ პოზიციას. ის, რაც საქართველოში ხდება, რეგიონში მიმდინარე პროცესების შემადგენელი ნაწილია. დასავლეთი დღეს ყველაფერს აკეთებს რუსეთის შესაჩერებლად. გაჩერებაში მხოლოდ სამხედრო ძალის შეკავებას არ ვგულისხმობ, “რუსული ცივილიზაცია”, რუსული მენტალიტეტი არ უნდა გავრცელდეს რეგიონში!.
ხელისუფლებამ და ოპოზიციამ უნდა გაიაზრონ, რამხელა პასუხისმგებლობის წინაშე დგანან. ჩვენ ახლა გზაგასაყარზე ვართ. საქართველო ან ბუნებრივი განვითარების გზისკენ დაბრუნდება და ევროპული ოჯახის ნაწილი გახდება, ან ალტერნატივად რუსეთი უნდა ავირჩიოთ. გაჯიუტებით არაფერი გამოვა, არადა, ორივე მხარეს არიან გაჯიუტებულები. თვითმმართველობის არჩევნებზე თუ ისევ შეეცდებიან გაყალბებას, ყველაფერი ისევ ყირაზე დადგება. სამწუხარო ის არის, რომ დასავლეთი ოპოზიციას, ხელისუფლებას და ამომრჩეველს ცალ-ცალკე არ აფასებს, ერთიანობაში განიხილავენ ქვეყანას. დღეს კი კარგად არ გამოვიყურებით. დიდი ძალისხმევა დასჭირდათ ევროპელებს, რომ ერთმანეთთან დასალაპარაკებლად დავესვით… 90-იან წლებში დასავლეთი ვერ იქნებოდა ასეთი აქტიური, რადგან ჩვენ არ ვიყავით მზად მათ მოსასმენად, ავტომატებით დავრბოდით და ერთმანეთს ვხოცავდით. ევროკავშირიც არ იყო ჩამოყალიბებული, სად შეიძლებოდა ყოფილიყო მისი საზღვრები. ჩვენი ძალიან დიდი დანაშაულია, რომ თავად არ მოვინდომეთ სახელმწიფოს აშენება. ახლაც გვიჭირს, იმისდა მიუხედავად, რომ დასავლური სამყაროს დიდი ნაწილი ჩვენს გადარჩენას ცდილობს.
მოსკოვმა მხოლოდ განცხადება გააკეთა, რომ ჯარს გამოიყვანს ყირიმიდან, თუმცა ჯერ საამისოდ არაფერი კეთდება. რუსეთის დაუძინებელი მტერი, ფინეთის ლიდერი კარლ გუსტავ მანერჰაიმი, რომელიც მეფის რუსეთის ყოფილი გენერალი იყო და ძალიან კარგად იცნობდა ამ ქვეყანას, ამბობდა: “რუსებს მხოლოდ მაშინ უნდა ენდოთ, როდესაც მათ საფლავებზე ჩარჭობილი ხის ჯვრებიც კი დალპება და მტვრად იქცევა”. ჯერ არავინ იცის, შეასრულებს თუ არა სიტყვას. ჩვენ ხომ გამოვცადეთ მათი სიტყვის ფასი 1920 წელს გაფორმებული “მეგობრობის ხელშეკრულებით”, 1993 წელს აფხაზეთში გაფორმებული ხელშეკრულებით… რომც შეასრულონ, რუსეთის არსი შეიცვლება? ჯარი ისევ დარჩება მთავარ ინსტრუმენტად რუსეთის მმართველთა ხელში, რათა ნებისმიერ დროს შეიჭრან მეზობელ ქვეყნებში. ასე რომ, დასავლელ პარტნიორებთან მჭიდრო კოორდინაციით უნდა ვიმოქმედოთ.
რაც შეეხება შავი ზღვის გარშემო მნიშვნელოვანი გეოპოლიტიკურ ცვლილებებს, წესით, ამას დიდ ყურადღებას უნდა აქცევდეს ჩვენი ხელისუფლება. თურქეთი ხან რუსეთთან, ხან კი ამერიკასთან არის დაპირისპირებული, ხან პირიქით, მოკავშირეა. მონტრეს ხელშეკრულება დღის წესრიგიდან არ მოხსნილა. ეს თემა საქართველოს უსაფრთხოებისთვის შესაძლოა გადამწყვეტიც იყოს. მონტრეს კონვენცია შავ ზღვაში სამხედრო გემების ყოფნას არეგულირებს და ზღუდავს არაშავიზღვისპირა ქვეყნებისას (უპირველესად აშშ-ის) როგორც ტონაჟით, ისე დროში. ერდოღანის ხელისუფლება, რომელსაც ვაშინგტონთან ურთიერთობის დათბობა სურს, აცხადებს, რომ შესაძლოა გადახედოს მონტრეს ხელშეკრულებას. ეს კი ნიშნავს, რომ აშშ-ს ხელ-ფეხი გაეხსნება შავ ზღვაში. ცხადია, რუსეთი უკიდურესად ღელავს, მას არც ერთ შემთხვევაში არ სურს ამერიკელების მუდმივი ყოფნა შავ ზღვაში… ჩვენს რეგიონში პოლიტიკა ძალიან დინამიკურია, მოვლენები სწრაფად ვითარდება და იცვლება. სამწუხაროდ, საქართველო ძალიან ჩაკეტილია, შიდაპოლიტიკური დაპირისპირების მძევლებად ვართ ქცეული და გარეთ ვეღარ ვიხედებით.
დასავლეთს, განსაკუთრებით ამერიკის შეერთებულ შტატებს, გრძელვადიან პერსპექტივაში რეგიონში დასაყრდენი სჭირდება ისეთი ქვეყნის სახით, სადაც მოსახლეობის უმეტესობას პროდასავლური განწყობა აქვს. საბედნიეროდ, კავკასიის სხვა ქვეყნებისგან განსხვავებით, საქართველოში პროდასავლური განწყობა ძლიერია. გარდა იმისა, რომ ამერიკას საქართველო თავისი გეოსტრატეგიული მდებარეობის წყალობით შესაძლოა სამხედრო ბაზების განლაგებისთვის დასჭირდეს, დასავლეთისთვის ასევე ძალიან მნიშვნელოვანია ის პროექტები, რომლებიც დაკავშირებულია ენერგომატარებლების ტრანსპორტირებასთან, საზოგადოდ, სატრანსპორტო დერეფნები.
ჩვენი ხელისუფლება უპირველესად, დასავლეთის მითითების გარეშე, საკუთარი ნებით და ინიციატივით უნდა აკეთებდეს უკრაინის მხარდამჭერ განცხადებებს. თუნდაც იმიტომ, რომ ერთ ბედქვეშ მყოფი, საერთო საფრთხის მქონე ქვეყნები ვართ და დღეს საქართველოს ბედი უკრაინაში წყდება; უნდა მოიწვიონ უშიშროების საბჭო, სადაც შეფასდება ვითარება და განიხილავენ პროცესების განვითარების შესაძლო სცენარებს. შემდეგ ამ სცენარებზე საქართველოს რეაგირების გეგმა უნდა გაიწეროს. სამწუხაროდ, ასე არ ხდება, რადგან ჩვენს პოლიტიკოსებს სახელმწიფოებრიობის აღქმა არა აქვთ. არ მომბეზრდება იმის შეხსენება, რომ ქვეყანას, რომლის გარშემო სულ საფრთხეებია, არა აქვს საფრთხეების შეფასების დოკუმენტი. ეს ნონსენსია”, – აცხადებს ბატიაშვილი.
კითხვაზე: “ცოტა ხნის წინ ქარელის მუნიციპალიტეტში, გამყოფ ხაზთან მდებარე სოფელ ტახტიძირთან საოკუპაციო ძალებმა სოფლის პერიმეტრზე სპეციალური ტექნიკით ხნულები გაავლეს და ლითონის ბოძები დაამაგრეს…” – მკვლევარი პასუხობს: “ახალი არაფერი ხდება, რუსეთი დიდი ხნის დაწყებულ საქმეს განაგრძობს – საქართველოს ტერიტორიის ოკუპაცია-ბორდერიზაციას. ამიტომაც უნდა შევქმნათ მდგრადი სახელმწიფო, რომელიც მსგავს საფრთხეებთან გამკლავებას შეძლებს”.