მიმოხილვა: ყოფნა-არ ყოფნა, განა ეს ვინმეს ადარდებს? – განსხვავებული „ჰამლეტი“
მსახიობების ტრანსფორმაცია ჩვენ თვალწინ, თანდათანობით, შუქის ჩაქრობამდე ხდება. სენ კლემენტის თეატრში მომავალი მაყურებლები ადგილებს იკავებენ, ამავდროულად, მსახიობები პირდაპირ სცენაზე მოთავსებულ ძვირფას ტანსაცმელს, მაქმანებიან კორსეტებს თუ მოოქროვილ საყელოებს ირგებენ. ტანისამოსის გამოცვლის პროცესში ისინი ჩვენი თანამედროვეებიდან ჰამლეტის ეპოქის მსახიობებად გარდაიქმნებიან.
„ჰამლეტი, ვერსია ა“ შექსპირის ნაწარმოების მოტივებზე შექმნილი პიესაა, სადაც ახლად გარდაცვლილი მეფის აჩრდილს სათვალთვალო კოშკებიდან გუშაგები არ აკვირდებიან. დეტექტიური ნოველებით ცნობილი რუსი ავტორისა და დისიდენტის, ბორის აკუნინის მიერ შექმნილი პოლიტიკური შინაარსის ესკაპადა გარყვნილი ჰამლეტის მიერ ოფელიას მამისა და ძმის თვალწინ მისი დაუფლებით იწყება.
ირინა გაჩეჩილაძის შესანიშნავ, მსუბუქ ორაქტიან წარმოდგენაში, რომელიც ასი წუთი გრძელდება, მცირე დრო ეთმობა ჰამლეტის ფსიქოლოგიური პორტრეტის გაცნობას. „ყოფნა-არყოფნა, განა ეს ვინმეს ადარდებს?“ – აღნიშნავს დანიის პრინცი (მეტ ვაისი); ეს ფრაზა ბორის აკუნინის სცენარში არაა. ნებისმიერ შემთხვევაში, წარმოდგენა დამაინტრიგებელია – სამეფოში არეულობაა, ხოლო ძალაუფლების მოპოვება მკვლელობების გზით ხდება.
ბატონ აკუნინს, შექსპირისგან განსხვავებით, დიდად არ აინტერესებს პრინცი, ის უდიდეს ყურადღებას ჰამლეტის მეგობარ ჰორაციოს (კრის ლუინი) უთმობს. სულელი როზენკრაცისა (ოუენ სკოტი) და გილდენშტეინის (მაიკლ ფროფსტერი) განსხვავებით, რომლებიც, უცხოური წარმოშობის მიუხედავად, სამეფოში საკუთარ ადგილს მალევე პოულობენ, ჰორაციოსთვის ელსინორი უცხოა – შთაბეჭდილება გვრჩება, რომ ის აქ არა მარტო სხვა ადგილიდან, არამედ განსხვავებული ეპოქიდან ხვდება.
მისი რეპლიკები გარითმული არაა. ჰორაციო მონოქრომულ, თანამედროვე ტანსაცმელს ატარებს; იქნებ არც იცის, რომ მისი შავი ტყავის პალტო განგსტერის იერს აძლევს; ამას არ აქვს მნიშვნელობა. ის საკმაოდ სასიამოვნო ჩანს და ყოველთვის კარგ მეგობრად რჩება.
„უცნაური პროფესია მაქვს“, – მიმართავს ის კლავდიუსს (ჯეიმს ფილიპ გეითსი), ჰამლეტის გამეფებულ ბიძას თუ მამინაცვალს. „მე ადამიანის ბუნებას ვსწავლობ, რაც მაიძულებს, ბევრი ვიმოგზაურო. გუშინ ვიტენბერგში ვიყავი, დღეს დანიაში ვარ; ხვალ კი, ვინ იცის, იქნებ პოლონეთში აღმოვჩნდე“.
ავისმომასწავებელი? შესაძლოა. თუმცა დანიაში ის ყველაფერს სწავლობს, ცხვირს ყველგან ყოფს, კითხვებს სვამს და სასარგებლო რჩევებს იძლევა. ბატონი ლუინის შესანიშნავი შესრულება ამ პერსონაჟის საქმიანობას განსაკუთრებით თავშესაქცევს ხდის. ჰამლეტის მამამ კი, რომელმაც ჰორაციო სიბნელეში საკუთარ შვილად მიიჩნია, აღნიშნა: „როგორც მოგეხსენება, აჩრდილები ცუდი მხედველობით გამოირჩევიან“.
Red Lab Productions-ისა და Roust Theater Company-ის წარმოდგენაში, რომელიც ლიანა ალექსანდრა ორლიხმა თარგმნა, სცენები (ეპიზოდები) ელვის სისწრაფით ცვლის ერთმანეთს. სასურველი იქნებოდა, ბატონი აკუნინის მახვილგონივრულ ნამუშევარში თითოეული პერსონაჟი სიღრმისეული ყოფილიყო განხილული, თუმცა ცენტრალური ფიგურა მხოლოდ ჰორაციოა (გამონაკლისია ჯოი ჰერმალინის დანაშაულის გრძნობით შეპყრობილი გერტუდა, როდესაც ის გარდამტეხ მომენტში უპირისპირდება ჰორაციოს).
ქალბატონი გაჩეჩილაძის სპექტაკლში მთავარი ყურადღება არა პერსონაჟებს, არამედ დიზაინს ექცევა. ქეით მაკკრეას დიზაინით შექმნილ სცენაზე ჩამოშლილი თეთრი ფარდა ეკრანის ფუნქციას ასრულებს – მიხეილ ივანიშვილის პროექციებს სასახლის ერთი ოთახიდან მეორეში გადავყავართ. ამ ოთახების ნაწილს ჩამოშლილი კედლები აქვს, სხვაგან კი მათ (კედლებს) ყურები და თვალები აქვთ. სამწუხაროდ, მათ წინ გათამაშებული სცენები, ხშირად, დამთრგუნველია.
R
კომენტარები
- რეკლამა -
