განსაზღვრავს თუ არა გეოგრაფიული მდებარეობა ქვეყნის ბედ-იღბალს?
განსაზღვრავს თუ არა გეოგრაფიული მდებარეობა ქვეყნის ბედ-იღბალს? საქართველოს ამოცანა, განსაზღვროს თავისი მდებარეობა და ისტორია – ევროპული გამოცემა აშშ-ში საქართველოს ელჩის წერილს აქვეყნებს.
ევროპული გამოცემა New Europe აშშ-ში საქართველოს ელჩის დავით ბაქრაძის ვრცელ წერილს აქვეყნებს.
პუბლიკაციაში ნათქვამია, რომ საქართველოს მოქალაქეებისათვის უვიზო მიმოსვლის უფლების მინიჭებასთან დაკავშირებით ევროკავშირის გადაწყვეტილება ხელს უწყობს ქვეყანას, დააკავშიროს მსოფლიოს რამდენიმე რეგიონი და გახდეს ენერგეტიკის, მონაცემების, საქონლის, კაპიტალის, მომსახურებისა და ტალანტის ჰაბი. ელჩი აღნიშნავს, რომ საქართველოსთვის ასევე სასიცოცხლოდ მნიშნელოვანია ვაშინგტონთან ურთიერთობა, რადგან აშშ-მა შეუწყო ხელი რეგიონის, ევროპისა და მსოფლიო ლიდერების თანამშრომლობის შედეგად ქვეყანაში დემოკრატიზაციის, ლიბერალიზაციისა და განვითარების პროცესები გაძლიერებას.
დავით ბაქრაძე ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის მნიშვნელობაზეც ამახვილებს ყურადღებას და წერს, რომ ამერიკულ-ქართული კონსორციუმის მიერ პროექტის განხორციელება ქმნის პირდაპირ საზღვაო კავშირს ცენტრალურ ევროპას, შუა აღმოსავლეთსა და ჩინეთს შორის.
“ჩვენ წარმოდგენილი გვაქვს მომავალი, სადაც საქართველო თავის ზომასა და გეოგრაფიულ მდგომარეობაზე არაა დამოკიდებული და გლობალურ ეკონომიკაში უმნიშვნელოვანესი როლი უკავია, სადაც ის ვითარდება თავისი მდებარეობის პოლიტიკურად განსაზღვრის შედეგად“, – ნათქვამია წერილის დასასრულს.
2016 წლის დასრულებამდე ცოტა ხნით ადრე ევროკავშირმა მიიღო საბოლოო გადაწყვეტილება საქართველოს მოქალაქეებისათვის უვიზო მიმოსვლის უფლების მინიჭებასთან დაკავშირებით. გარდა იმისა, რომ ეს გადაწყვეტილება გახლავთ საქართველოს მიერ ევროპული ინტეგრაციის გზაზე მიღწეული ხელშესახები შედეგი, ის ხელს უწყობს ქვეყანას, დააკავშიროს მსოფლიოს რამდენიმე რეგიონი და გახდეს ენერგეტიკის, მონაცემების, საქონლის, კაპიტალის, მომსახურებისა და ტალანტის ჰაბი. ეს არის დიდი როლი პატარა ქვეყნისა და ახალგაზრდა დემოკრატიისათვის, თუმცა საქართველო თავისი მოვალეობების შესრულებას იწყებს.
საქართველომ ყურადღება ახალ გამოწვევას უნდა მიაქციოს – მან პოლიტიკურად უნდა განსაზღვროს საკუთარი მნიშვნელობა და იმის საფრთხე, რომ მისი გეოგრაფიული მდებარეობა ზეგავლენას მოახდენს ქვეყნის პოლიტიკის განვითარებაზე. საქართველოს მტკიცედ აქვს გადაწყვეტილი, რომ მოვლენების ასეთი განვითარება აღარასდროს დაუშვას. სწორედ ამიტომაა ვაშინგტონთან ჩვენი ურთიერთობა სასიცოცხლოდ მნიშვნელოვანი.
1990-იანი წლების დასაწყისში სამხრეთი კავკასია კასპიის ზღვისა და ცენტრალური აზიიდან მოწოდებული ენერგეტიკული რესურსების ტრანზიტულ დერეფნად მიიჩნეოდა. ამ დროისათვის შეიქმნა მცირე, მაგრამ სწრაფად განვითარებადი პროექტი, რომელიც აკავშირებდა თურქეთს, საქართველოსა და აზერბაიჯანს, იძლეოდა კასპიის ზღვის რესურსების გამოყენების საშუალებას და პოტენციურად შეეძლო ჩამოყალიბებულიყო ევროპისათვის ენერგეტიკული რესურსების მთავარ მიმწოდებლად. ამბიციურ იდეებს განვითარების საკუთარი გზა აქვთ.
არიან ადამიანები, რომლებიც ვერ ივიწყებენ „ნაბუკოს“ პროექტის ჩავარდნას. თუმცა, ტრანსანატოლიური მილსადენის პროექტი იმეორებს “ნაბუკოს” მარშრუტს და კასპიის რესურსებს ევროპას (ძირითადად, სამხრეთ ევროპას) აწვდის. ამ რეგიონისათვის საჭირო ბუნებრივი გაზის 90 პროცენტზე მეტის მიმწოდებელი ამჟამად რუსეთია.
აღსანიშნავია, რომ სწორედ ვაშინგტონში გაჩნდა იდეა, გაზრდილიყო ჩვენი რეგიონის როლი ევროპაში. ვაშინგტონში გულდასმით მოუსმინეს ადგილობრივ იდეებს და ხელი შეუწყვეს რეგიონის, ევროპისა და მსოფლიო ლიდერებს ეთანამშრომლათ იმ მომავლის შესაქმნელად, რომელიც დემოკრატიზაციის, ლიბერალიზაციისა და განვითარების პროცესებს გააძლიერებდა. მილსადენების შენებასთან ერთად, ვაშინგტონში ურთიერთობების გაღრმავების იმედი ჰქონდათ. ეს ხედვა განხორციელდა.
რეგიონსა და ენერგეტიკულ რესურსებზე დაფუძნებულ ურთიერთობებს უკვე თავიანთი ცხოვრება აქვთ. ევროპის ინსტიტუტების ინვესტიციების წყალობით შექმნილ ქსელზე დაყრდნობით, სამმა ქვეყანამ განაგრძო ელექტროენერგიის რეგიონალური ბაზრის მშენებლობა. სამხრეთ კავკასია ჩინეთიდან ევროპაში მიმავალი გზის ბოლო გაჩერებაა. სწრაფმა მატარებლებმა გამოაცოცხლეს უძველესი აბრეშუმის გზა და რეგიონი დღეს იაფი ელექტროენერგიის, მცირე რეგულაციების, კონკურენტუნარიანი კორპორაციული გადასახადების, განათლებული სამუშაო ძალისა და საჭირო ინფრასტრუქტურის მქონე მსოფლიო ინდუსტრიულ ჰაბად ჩამოყალიბების გზაზეა.
2016 წლის თებერვალში საქართველოს მთავრობამ შეარჩია ამერიკულ-ქართული კონსორციუმი, რომელსაც ანაკლიის ღრმაწყლოვანი პორტის მშენებლობა დაევალა. 3.3 მილიარდი ევროს ღირებულების პროექტი შავი ზღვის აღმოსავლეთ ნაპირზე არსებული ერთადერთი პორტი იქნება, რომელსაც პანამაქსის ზომის ხომალდების მიღება შეეძლება. ეს ქმნის პირდაპირ საზღვაო კავშირს ცენტრალურ ევროპას, შუა აღმოსავლეთსა და ჩინეთს შორის. მოკლევადიან პერსპექტივაში პორტს შეეძლება დასავლეთთან დააკავშიროს სომხეთი, აზერბაიჯანი, ყაზახეთი, უზბეკეთი, თურქმენეთი, ყირგიზეთი და ტაჯიკეთი; საშუალოვადიან პერსპექტივაში ანაკლიის პორტი მოსახერხებელი იქნება მინიმუმ 146 მილიონი ადამიანისათვის, ხოლო გრძელვადიან პერსპექტივაში ანაკლია დააკავშირებს განვითარებად და განვითარებულ ეკონომიკებს.
ერთობლივი პროექტების გარდა, საქართველოს პოლიტიკური ლანდშაფტის განვითარების გზაზე შესამჩნევია ვაშინგტონის ჩართულობის შედეგი და ორ ქვეყანას საერთო მსოფლმხედველობა აქვს. ამჟამად საქართველო ცდილობს განვითარებადი ეკონომიკური ლანდშაფტის ფარგლებში ადგილის დამკვიდრებას. საქართველო ეყრდნობა ღრმა და ყოვლისმომცველი თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ შეთანხმებას ევროკავშირსა და EFTA-ს წევრ-ქვეყნებთან, არსებობს თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ შეთანხმებები დსთ-ს ქვეყნებთან, მათ შორის, რუსეთსა და თურქეთთან, რათა დაჩქარდეს ჩინეთთან თავისუფალი ვაჭრობის შესახებ შეთანხმების გაფორმების პროცესი. ბაზარზე წვდომას ამარტივებს დაბალი გადასახადები და რეგულაციათა სიმცირე, მაქსიმალური გამჭვირვალობა, რაც, მსოფლიო ბანკის მონაცემებით, საქართველოს ბიზნესის კეთების სიმარტივის კუთხით ერთ-ერთ ყველაზე მოწინავე ქვეყნად აქცევს.
ხედვა, რომელიც რეალობად აქცევს ეკონომიკურ, ენერგეტიკულ და ინფრასტრუქტურულ კავშირებს, ქმნის უსაფრთხო და მშვიდობიან რეგიონს.
ბიზნესზე მორგებული და პრობლემების მოგვარებაზე ორიენტირებული ასეთი მიდგომა – “ჩვენ შევძლებთ”, რომლის ფარგლებშიც რეგულაციები პროგრამის ნაწილია და მეწარმეთა კრეატიული სულისკვეთება მაქსიმალურადაა წახალისებული, საქართველოს დამოუკიდებლობის ადრეულ პერიოდში შემუშავდა და უკანასკნელ წლებში განვითარდა. სამომავლო გეგმების შემუშავებისას საქართველო სავაჭრო კავშირებს ამყარებს არა მხოლოდ 3.8 მილიონი მოქალაქის მიერ წარმოებული ღვინის, მინერალური წყლებისა და ხილის გასაყიდად. ჩვენ წარმოდგენილი გვაქვს მომავალი, სადაც საქართველო თავის ზომასა და გეოგრაფიულ მდგომარეობაზე არაა დამოკიდებული და გლობალურ ეკონომიკაში უმნიშვნელოვანესი როლი უკავია, სადაც ის ვითარდება თავისი მდებარეობის პოლიტიკურად განსაზღვრის შედეგად.