საჯარო რეესტრი პირველი ქართული გეოდეზიური მარკის შექმნაზე მუშაობს
დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში პირველი ეროვნული გეოდეზიური მარკა შეიქმნება. მარკაზე მუშაობა სანიველირო ქსელის რეკონსტრუქცია-აღდგენისა და გეგმურ-სიმაღლური მოდელის შექმნის პროექტის ფარგლებში მიმდინარეობს.
პირველი ქართული გეოდეზიური მარკის ნიმუში უკვე მზად არის. თუჯის მასალის გეოდეზიური მარკა დაახლოებით ნახევარ კილოგრამს იწონის. მარკა ორი სახის იქნება: კედლის და გრუნტის. თითოეულ მათგანზე წარწერა: „საქგეოდეზია“ და ინდივიდიუალური, უნიკალური ნომერი იქნება გამოსახული. მას ტენდერში გამარჯვებული ქართული კომპანია „ლიკო-1“ ჩამოასხამს.
„ყველა განვითარებულ ქვეყანას საკუთარი გეოდეზიური ნიშანი აქვს, დამოუკიდებელი საქართველოს ისტორიაში კი ეს ეროვნული გეოდეზიური მარკის შექმნის პირველი პრეცედენტია. წინასწარი მოკვლევისა და სამუშაოების შედეგად გაირკვა, რომ ძველი საბჭოთა პერიოდის დროინდელი გეოდეზიური მარკების უდიდესი ნაწილი დაზიანებული ან განადგურებულია. სანიველირო ქსელისა და სიმაღლური მოდელის შექმნა კი ახალი მარკების არსებობას მოითხოვს. სააგენტოს ინიციატივით, ამიერიდან გეოდეზიური წერტილებისა და სიმაღლური მოდელის აღნიშვნა ქართულენოვანი მარკებით მოხდება, ამავე ნიშნებით ჩანაცვლდება ძველი მარკებიც, რომლებზეც საბჭოთა პერიოდის, რუსული წარწერებია განთავსებული. საწყის ეტაპზე 1000 გეოდეზიური მარკა დამზადდება, ქვეყნის მასშტაბით სანიველირო ქსელის აღსადგენად კი 2000-მდე მარკაა საჭირო“, – ამბობს საჯარო რეესტრის ეროვნული სააგენტოს თავმჯდომარე პაპუნა უგრეხელიძე.
მარკები წინასწარ შერჩეული მარშრუტების მიხედვით იმ ტერიტორიებზე დამაგრდება, რომლებზეც გეოდეზიური აზომვითი სამუშაოების ჩატარება და სანიველირე ქსელის აღდგენა მოხდება. წლების განმავლობაში მათი დაუზიანებლად შენარჩუნების მიზნით ისინი დაცულ ადგილებში განთავსდება, რომელთა ნაწილი შერჩეულია, ნაწილის შერჩევა კი ამჟამად მიმდინარეობს.
სანიველირო ქსელი და მასზე დაფუძნებული სიმაღლური მოდელი საინჟინრო საქმიანობებისა და ინფრასტრუქტურული პროექტების მეტი სიზუსტით განხორციელების მნიშვნელოვანი წინაპირობაა. ამას გარდა, საქართველო სეისმურად აქტიური ზონაა, ტერიტორიის დიდი ნაწილი კი მთაგორიანია. სანიველირო ქსელის გამართული ფუნქციონირება დედამიწის ქერქის დინამიკის შესწავლისა და მონიტორინგისთვისაც აუცილებელია. 80-იანი წლებიდან მოყოლებული ქვეყანაში ქსელის აღდგენა-განახლების მიმართულებით სამუშაოები არ ჩატარებულა. სანიველირო სვლების, რეპერებისა და მარკების უმეტესობა დაზიანებული ან განადგურებლია. სააგენტოს პროექტიც სწორედ მათ აღდგენა-განახლებას ისახავს მიზნად.
სანიველირო ქსელის რეკონსტრუქციის პროექტის დასრულება 2016 წლის ბოლოსთვის არის დაგეგმილი.