ბორტგამცილებლის ისტორია, რომელიც 10 ათასი მეტრიდან ვარდნას გადაურჩა
2016 წლის 23 დეკემბერს 66 წლის ასაკში გარდაიცვალა ლეგენდარული სტიუარდესა ვესნა ვულოვიჩი, რომელიც 1972 წელს იმყოფებოდა თვითმფრინავის სალონში, რომელიც აფეთქდა და 10 ათასი კილომეტრის სიმაღლიდან ჩამოვარდა. მან მიიღო მრავალი მოტეხილობა და დაზიანება, რამდენიმე დღის განმავლობაში კომაში იმყოფებოდა, მაგრამ შემდეგ გამოჯანმრთელდა, შევიდა გინესის რეკორდების წიგნში და გახდა მსოფლიოში ცნობილი სახე.
1972 წლის 26 იანვარს 22 წლის ვესნა ვულოვიჩი სტოკჰოლმიდან ბელგრადში გაფრინდა იუგოსლავიის ავიახაზით – McDonnell Douglas DC-9-32-ით. როდესაც თვითმფრინავი გადაფრინდა, ის გაქრა რადარიდან და აფრენიდან 46 წუთის შემდეგ ჰაერში აფეთქდა. ვარაუდობენ, რომ ბომბი ბორტზე ხორვატმა ნაციონალისტებმა აიტანეს. ჩეხოსლოვაკიაში, სოფელ სერბსკა კამენიცესთან ნამსხვრევები ჩამოვარდა.
ბორტზე მყოფი 28 ადამიანიდან მხოლოდ ვულოვიჩი გადარჩა. დაცემის შედეგად მან თავის ქალას ტრავმა, ხერხემლის სამი მალის, ორივე ფეხისა და მენჯის მოტეხილობა მიიღო, რამდენიმე დღე კომაში გაატარა, მაგრამ შემდეგ გაიღვიძა და პირველ რიგში სიგარეტი ითხოვა. საინტერესოა, რომ ავიაკომპანიის შეცდომით გოგონა რეისზე სხვა ამავე სახელის მქონე სტიუარდესის (ვესნა ნიკოლიჩის) ნაცვლად ავიდა. კატასტროფის დროს ბორტგამცილებელს ჯერ არ ჰქონდა დასრულებული გამოსაცდელი ვადა და ეკიპაჟში სტაჟიორად იყო.
რამ გადაარჩინა ვულოვიჩი, რომელიც 3 წუთის განმავლობაში თავისუფალ ვარდნაში იმყოფებოდა? ალბათ, იმ ფაქტმა, რომ ის თვითმფრინავის კუდში მოჰყვა გვამებსა და ბარგის ნაწილს შორს. ამასთანავე, ვარდნა შეამსუბუქა ხის ტოტებმა და თოვლის დიდმა ფენამ.
მისი ყვირილი მეტყევემ, ბრუნო ჰენკმა გაიგო, რომელიც მეორე მსოფლიო ომის დროს გერმანული ჯარის ექიმი იყო. ის დაეხმარა გოგონას, გაეძლო სამედიცინო დახმარების მოსვლამდე. ვულოვიჩმა 10 თვე გაატარა ქვედა კიდურებით პარალიზებულმა, მას შემდეგ ის კიდევ 6 თვეს მკურნალობდა, შეძლო რეაბილიტაცია და კიდევ ითხოვა JAT-ის რეისებზე ფრენა. მას უარი უთხრეს და სანაცვლოდ სამსახური შესთავაზეს ავიაკომპანიის ოფისში.
ეს უშიშარი თხოვნა იხსნებოდა იმით, რომ ვესნას არ ახსოვდა არც ავარია და არც მისი გადარჩენა. 2008 წლის ინტერვიუში მან აღიარა, რომ ახსოვს მხოლოდ ის, თუ როგორ ესალმებოდა მგზავრებს აფრენის შემდეგ და მერე უკვე თუ როგორ გაიღვიძა საავადმყოფოში და დაინახა დედა.
ვულოვიჩი ეროვნული გმირი გახდა. ქალს უძღვნიდნენ სიმღერებს და იწვევდნენ ყველაზე პოპულარულ სატელევიზიო შოუებში.
პოპულარული გახდა გოგონებისთვის მისი სახელის დარქმევა.
ვესნა ვულოვიჩი თავის ცნობადობას პოლიტიკური მიზნებისთვის იყენებდა: ის სლობოდან მილოშევიჩის ხელისუფლებას ეწინააღმდეგებოდა, ხოლო მოგვიანებით აგიტაციას უწევდა ერთ-ერთ პარტიას არჩევნებზე.
ვულოვიჩის საერთაშორისო ცნობადობის პიკი 1985 წელს იყო, როდესაც „გინესის რეკორდების წიგნის“ სახელით ის ლონდონში მიიწვიეს. ვულოვიჩმა მიიღო ჯილდო, როგორც ადამიანმა, რომელიც მაქსიმალური სიმაღლიდან ვარდნას პარაშუტის გარეშე გადაურჩა. პრიზი ქალს მუსიკოსმა, პოლ მაკარტნიმ გადასცა, მისი ახალგაზრდობის კუმირმა.
ვესნა ამბობდა:
„ჩვენ, სერბები, მართლაც გადარჩენილი ვართ. ჩვენ გადავურჩით კომუნიზმს, ტიტოს, ომს, სიღარიბეს, NATO-ს მიერ დაბომბვას, სანქციებს და მილოშევიჩს. ჩვენ უბრალოდ ნორმალური ცხოვრება გვინდა“.