ისტორია და ისტორიები

1950-იანი წლების დასაწყისში მაკგილის უნივერსიტეტის კედლებში კანადელმა ნეიროფსიქოლოგმა, დონალდ ო. ჰებმა დაიწყო ექსპერიმენტი, რომელიც ადამიანის გონების საზღვრებსა და სტიმულზე დამოკიდებულების ბუნებას უნდა შეხებოდა. ჰების ფუნდამენტური თეორია…

ჰენრიეტა ლაქსი იყო აფროამერიკელი ქალი, რომლის უჯრედებიც მედიცინაში ერთ-ერთი ყველაზე მნიშვნელოვანი ინსტრუმენტი გახდა. HeLa უჯრედებმა (ეს სახელი დაერქვა სახელისა და გვარის პირველი ორი ასოს გამო) წვლილი შეიტანეს მრავალრიცხოვან სამედიცინო…

1919 წლის 15 იანვარს, შუადღის შემდეგ, ბოსტონის ჩრდილოეთ ნაწილში მდებარე ქარხნულ უბანში ხმა გაისმა, რომელიც ჯერ სტვენას ჰგავდა, შემდეგ კი, მეტალის გრუხუნსა და აფეთქებას. უზარმაზარი ფოლადის ავზი, სადაც კომპანია Purity Distilling Company,…

ეს არის ამბავი 1939 წელს, აიოვას შტატის ობოლთა სახლში ჩატარებული ექსპერიმენტის შესახებ, რომელიც ფსიქოლოგიის ისტორიაში ეთიკური კოშმარის სიმბოლოდ იქცა. ექსპერიმენტის ინიციატორი იყო დოქტორი უენდელ ჯონსონი, აიოვას უნივერსიტეტის ერთ-ერთი…

XVII საუკუნე მედიცინისათვის გარდამტეხი დრო იყო. სწორედ ამ პერიოდში მეცნიერები თანდათან უახლოვდებოდნენ იმ საიდუმლოებებს, რომელთა უკანაც საუკუნეების განმავლობაში დაუმარცხებელი დაავადებები იმალებოდა. ერთ-ერთი ასეთი თამამი ნაბიჯი 1667 წელს…

მგელიკა ლიქოკელი, ხევსური მკურნალი, რომელსაც მწერალი გრიგოლ რობაქიძე მისტიკურ რომანში „ენგადი“ (1932 წ.) ჯადოსანს უწოდებდა, 1870-1930 წლებში ხევსურეთში ექიმობდა. საქართველოს მედიცინის ისტორიის სახელმწიფო მუზეუმში დაცული მასალები ადასტურებს,…

XIX საუკუნის დასაწყისში ევროპული ქალაქები სწრაფად იზრდებოდა. ქუჩები ივსებოდა ქარავნებით, ეტლებითა და ქვეითებით. ქალაქის შიგნით გადაადგილება ან ძვირი იყო, ან მხოლოდ შეძლებულთა პრივილეგიად ითვლებოდა. სწორედ ამ დროს დაიბადა იდეა, რომელიც…

ეს არა ფანტასტიკური რომანი, არამედ საშინელი რეალობაა, რომლის ეპიცენტრშიც ერთი ოჯახი და ცნობილი, მაგრამ დაუნდობელი ფსიქოლოგი აღმოჩნდნენ. ეს არის ამბავი ბრიუს რეიმერზე, რომლის ცხოვრებაც  ექსპერიმენტს მსხვერპლად შეეწირა. 1965 წელს კანადაში…

1971 წლის 23 აგვისტოს ფორტ-უერტელი (ტეხასი) ჰაისმითების ცხოვრებაში საშინელება მოხდა. ალტა აპანტენკო სასოწარკვეთილი ეძებდა ძიძას მისი 21 თვის ქალიშვილის, პატარა მელისა ჰაისმითისთვის. მან გაზეთში განცხადება გამოაქვეყნა და მალევე დაუკავშირდა…

ისტორიას ახსოვს მომენტები, როდესაც ერთი შეხედვით უმნიშვნელო ექსპერიმენტები სამყაროს სამუდამოდ ცვლიდა. ერთ-ერთი ასეთი მომენტი დადგა 1971 წელს, ამერიკაში, კემბრიჯის ლაბორატორიაში, სადაც ინჟინერი რეი ტომლინსონი მუშაობდა. იმ დროს კომპიუტერები…