ცეცხლში გახვეული დედამიწა – ტყის ხანძრები მთელ მსოფლიოში მძვინვარებს
ტყის ხანძარი უკონტროლო ხანძარია, რომელიც ველურ ბუნებას ანადგურებს. ტყეებში, მდელოებზე, სავანებსა და სხვა ჰაბიტატებში ყოველთვის მძვინვარებდა ტყის ხანძრები. ის არ არის მიბმული კონკრეტულ კონტინენტთან ან გარემოსთან. ტყის ხანძარი არის უნებლიე ხანძარი, რომელიც ჩნდება ბუნებრივ გარემოში. ის შეიძლება, გაჩნდეს ნებისმიერ დროს, ნებისმიერ ადგილას და ხშირად გამოწვეულია ადამიანის აქტივობით ან ბუნებრივი მოვლენებით, როგორიცაა ელვა. უცნობია, როგორ დაიწყო რეგისტრირებული ტყის ხანძრების 50%.
ტყის ხანძრის მიზეზები
ცეცხლის გასაჩენად საჭიროა სამი ელემენტი – ჟანგბადი, სითბო და საწვავი. მეტყევეები სწორედ ამ „ცეცხლის სამკუთხედზე“ საუბრობენ. ცეცხლი იმ მიმართულებით ვრცელდება, სადაც ამ ელემენტებიდან ერთ-ერთის სიუხვეა.
ამრიგად, ამ სამი ფაქტორიდან ერთ-ერთის მკაცრი შეზღუდვა ერთადერთი გზაა მისი ჩახშობის ან რეგულირებისთვის. მოკლედ, ძირითადი ფაქტორები, რომლებიც ხელს უწყობენ ტყის ხანძრის შედეგად ჰექტრობით მიწის ყოველწლიურ განადგურებას, ორგვარია:
- ადამიანური ფაქტორი
- ბუნებრივი ფაქტორი
ტყის ხანძრების შემთხვევების ძირითადი ნაწილი მაინც ადამიანების მიერაა გამოწვეული. ადამიანთა უყურადღებობა იწვევს სტიქიურ უბედურებებს, მათ შორის სიგარეტის ნამწვი ან კოცონის მიტოვება.
ტყის ხანძრის სხვა მნიშვნელოვანი წყაროებია უბედური შემთხვევები, განზრახ ცეცხლის წაკიდება, ნაგვის დაწვა და ფოიერვერკი.
ტყის ხანძრების, დაახლოებით, 10% ბუნებრივად ხდება. არსებობს მხოლოდ ორი ძირითადი ბუნებრივი მიზეზი: ვულკანური ამოფრქვევები და ელვა.
2023 წელს მშრალმა ამინდმა პლანეტის ბევრ რეგიონში გამოიწვია ტყის ხანძრის გავრცელება. მეხანძრეები და მაშველები ბევრს მუშაობენ მცენარეების, ადამიანებისა და ცხოველების გადასარჩენად.
ტყის ხანძრები თურქეთის ხუთ პროვინციაშიც გრძელდება. ჰათაის პროვინციაში, რომელიც მნიშვნელოვნად დაზიანდა გასული წლის მიწისძვრის შედეგად, ხანძარი რეგიონის მთავარ ქალაქთან ახლოს გაჩნდა.
კანადის პროვინცია ბრიტანეთის კოლუმბიაში გაჩენილმა ხანძარმა უკვე 20 ათას ჰექტარზე მეტი ფართობი მოიცვა. ხანძრის ჩაქრობაში მონაწილეობას იღებენ არმიის ქვედანაყოფები და მეხანძრეები სხვა ქვეყნებიდან, კერძოდ, მექსიკიდან. ბრიტანეთის კოლუმბიაში ტყის ხანძრის შედეგად წარმოიქმნა 60მ სიმაღლის ხანძრის ტორნადო, რომელიც ამჟამად ლიკვიდირებულია.
კალიფორნიის ტყეებისა და სახანძრო დეპარტამენტმა ოფიციალურად განაცხადა მეხანძრეების, აღჭურვილობისა და დაფინანსების დეფიციტის შესახებ.