როგორ გახდნენ ანთროპოლოგი გროვერ კრანცი და მისი ძაღლი კლაიდი მუზეუმის ექსპონატები
ვაშინგტონში მდებარე საბუნებისმეტყველო ისტორიის ეროვნულ მუზეუმს უჩვეულო ექსპონატი აქვს. ეს არის ადამიანის ჩონჩხი, რომლის მკერდზე დიდი ძაღლის ჩონჩხის თათები ადევს. ეს არ არის არქეოლოგიური აღმოჩენა, არამედ – ჩვენი თანამედროვე ანთროპოლოგ გროვერ სანდერს კრანცისა და მისი ერთგული მეგობრის, კლაიდის ნაშთები. მაგრამ რატომ გახდნენ ცნობილი მეცნიერი და მისი ძაღლი მუზეუმის გამოფენის ნაწილი?
თანამედროვე მეცნიერებაში ამერიკელმა ანთროპოლოგმა, გროვერ კრანცმა სერიოზული კვალი დატოვა. მან დაწერა 10 წიგნი ადამიანის ევოლუციის შესახებ და 60-ზე მეტი სამეცნიერო სტატია. მეცნიერი ცხოვრების უმეტესი ნაწილი ექსპედიციებს ატარებდა. მუშაობდა ამერიკაში, ევროპაში, ცენტრალურ აზიაში, შორეულ აღმოსავლეთსა და კუნძულ ჯავაში.
ამის მიუხედავად, კრანცი დღეს ცნობილია არა მისი აღმოჩენების გამო, არამედ – მისი ჩონჩხის გამო, რომელიც გამოფენილია მუზეუმში. ფაქტია, რომ მეცნიერმა თავისთვის რთული მიმართულება აირჩია. ის ეძებდა მტკიცებულებებს იდუმალი ბიგფუტის – თოვლის კაცის არსებობის შესახებ. პროფესორი კრანცი ასწავლიდა ვაშინგტონის უნივერსიტეტში 1968 წლიდან 1998 წლამდე. სტუდენტები უბრალოდ აღმერთებდნენ მას მისი მომხიბლავი ლექციებისა და სიკეთისთვის. მაგრამ სამეცნიერო „საძმოს“ სჯეროდა, რომ ის სისულელეებით იყო დაკავებული და სერიოზულად არ აღიქვამდა.
გროვერ კრანცის დიდი ფუტით გატაცებამ დაჩრდილა მისი ყველა მიღწევა ანთროპოლოგიაში. მრავალი წლის განმავლობაში აკადემიურ წრეებში მეცნიერის სახელის ხსენება მხოლოდ დამამშვიდებელ ღიმილს იწვევდა. მაგრამ მისი რეპუტაცია პროფესორს საერთოდ არ აწუხებდა. ის დარწმუნებული იყო, რომ არსება, რომელიც მოხსენიებულია მსოფლიოს სხვადასხვა ხალხის ლეგენდებში, ნამდვილად არსებობს.
კრანცი მიიჩნევდა, რომ „ბიგფუტი“ არის გიგანტური მაიმუნი, გიგანტოპითეკი, რომელიც ცხოვრობდა აზიაში ათობით ათასი წლის წინ. ვინაიდან აზია ამერიკას უკავშირდებოდა ამჟამინდელი ბერინგის სრუტის ადგილზე, თოვლის კაცმა შეძლო მეზობელ კონტინენტზე მოხვედრა, სადაც კარგად შეეგუა გარემოს. პროფესორი დარწმუნებული იყო, რომ ეს ცხოველები კვლავ იმალებიან პლანეტის ძნელად მისადგომ მთიან და ტყის რაიონებში.
პროფესორის ერთგული მეგობარი მის მოგზაურობაში იყო მისი ძაღლი, სახელად კლაიდი. მან პატრონთან ერთად გაიზიარა ყველა გაჭირვება და არაერთხელ გადაარჩინა იგი ექსტრემალურ სიტუაციებში. ძაღლი 1973 წელს მოკვდა სიბერით და გროვერ კრანცმა ვერ იპოვა ძალა, რომ განშორებოდა მას. უზარმაზარი ძაღლის ძვლები მან გულდასმით შეინახა სახლში, ყუთში.
მხოლოდ 2002 წელს, როდესაც 70 წლის პროფესორი გარდაიცვალა პანკრეასის კიბოთი, ყველაფერი ნათელი გახდა. კრანცმა თავისი ჩონჩხი მეცნიერებას უანდერძა. მაგრამ იყო ერთი პირობა. მას სურდა, რომ სტენდზე მის გვერდით ყოფილიყო მისი ერთგული მეგობარი, ძაღლი კლაიდი. მისი ნება შესრულდა. ვაშინგტონის საბუნებისმეტყველო ისტორიის ეროვნულ მუზეუმში მამაკაცისა და ძაღლის ჩონჩხები დამონტაჟდა. კომპოზიცია ეყრდნობოდა მეცნიერის საყვარელ ფოტოს, სადაც მისმა უზარმაზარმა ძაღლმა თათები მკერდზე დაადო.