ადამიანების ზოოპარკები – XIX — XX საუკუნე
ადამიანური ზოოპარკი – ადგილი, სადაც ადამიანები ღობის ორ მხარეს იმყოფებიან. ეს არ არის დისტოპიური რომანის სიუჟეტი, არამედ ადამიანური ცივილიზაციის რეალობაა, რომელიც ძალიან ბევრ საშინელ ისტორიას მოიცავს. გალიები ამერიკელი, ავსტრალიელი, აფრიკელი აბორიგენებისთვის თეთრი ადამიანების გასართობად – ეს ზუსტად ის ისტორიაა, რომლის შეცნობითაც შეიძლება დაკარგო რწმენა ჩვენი სამყაროს ჰუმანურობისადმი.
ადამიანების ზოოპარკი შედარებით აქტიურად მე-18 საუკუნიდან მე-19 საუკუნემდე ვითარდებოდა. ბოლოს ასეთი ანტიჰუმანური ატრაქციონი 1950-60-იან წლებში არსებობდა. კიდევ უფრო გვიან – ევროპასა და ამერიკაში, რაც ძალიან შემაშფოთებელია.
1. სელკნამები, სამხრეთ პატაგონიის ინდიელები
გერმანელი ნატურალისტი, ველური ბუნების მკვლევარი, კოლექციონერი, მეწარმე, საკუთარი სახელობის ზოოლოგიური პარკის დამაარსებელი – კარლ ჰეგენბერკი ერთ-ერთი მათგანია, ვინც პოპულარიზაცია გაუწია ევროპელებისთვის ინდიელი ხალხის ჩვენებას. ყველაზე მეტად დასამახსოვრებელი იყო სელკნამების, სამხრეთ პატაგონიის ინდიელების ჩვენება, რომლებიც მაშინ თანამედროვე არგენტინასა და ჩილეში ცხოვრობდნენ. ჩილეს ხელისუფლებასთან მოლაპარაკების ფარგლებში ჰეგნბეკმა დაატყვევა ისინი და შემოიარა მთელი ძველი სამყარო.
2.ოტა ბენკი – კონგოური პიგმეი
„23 წლის, სიმაღლე 149 სმ, წონა 46 კგ. დაიბადა და გაიზარდა მდინარე კასაიზე, კონგოში, აფრიკაში. ჩამოყვანილია ექიმი სამუელ კერნერის მიერ. ნახვა შეიძლება ყოველდღე სადილის შემდეგ ჩვენს პარკში“ – ასეთი წარწერა იყო ოტა ბენგის გალიაზე, რომელიც მშვილდ-ისრით ისროდა, ხელით მაიმუნებს დაათრევდა და სხვადასხვა საცირკო წარმოდგენას აჩვენებდა ბრონქსის ზოოპარკში, 1906 წლის სექტემბერში. უნდა აღინიშნოს, რომ ახალგაზრდა აფრიკელის მაიმუნებთან ერთად ჩვენებამ მედიასივრცეში დიდი კრიტიკა გამოიწვია და ამიტომ, ეს ყველაფერი სულ რამდენიმე კვირა გაგრძელდა.