ვიქტორ ბარინოვი – ყველაზე ცნობილი ფალსიფიკატორი სსრკ-ში
ფულის გამოჩენის დღიდან ადამიანებს სურთ, ის რაც შეიძლება მეტი ჰქონდეთ, განსაკუთრებით მაშინ, თუ ამის გასაკეთებლად ბევრი შრომა არ სჭირდებათ. ყალბი ბანკნოტების დამზადება გამდიდრების ერთ-ერთი უკანონო გზაა, რომელიც ყოველთვის პოპულარული იყო. დღეს სსრკ-ის ისტორიაში ყველაზე ნაყოფიერ ფალსიფიკატორზე, სტავროპოლელ ვიქტორ ბარინოვზე მოგიყვებით.
ყალბი ბანკნოტების დამზადება წარმოუდგენლად რთული საქმეა, ამიტომ განსაკუთრებულ ცოდნასა და უნარებს მოითხოვს. ვიქტორ ბარინოვს, რომელიც დურგლისა და მძღოლის პროფესიებს დაეუფლა, არაფერი ჰქონდა საერთო ბეჭდვასთან და გრაფიკასთან. მიუხედავად ამისა, ამ ადამიანმა მოახერხა და არნახულ წარმატებას მიაღწია თავის კრიმინალურ ბიზნესში – ექსპერტებმა აღიარეს, რომ ბარინოვის ბანკნოტები, თითქმის, უკეთესი იყო, ვიდრე ორიგინალი.
ასეთი შედეგის მისაღწევად ვიქტორს, რომელმაც მხოლოდ საშუალო სპეციალიზებული განათლება მიიღო, წლების გატარება და 20 პროფესიის დაუფლება მოუწია. მან საკუთარი ხელით დააპროექტა და ააწყო კრიმინალურ წარმოებაში გამოყენებული ყველა მოწყობილობა.
ვიქტორი დაიბადა 1941 წელს მოსკოვში, მაგრამ 1957 წელს მისი ოჯახი საცხოვრებლად სტავროპოლში გადავიდა. ბავშვობაში ბარინოვი არ ავლენდა რაიმე განსაკუთრებული ნიჭსა და შესაძლებლობებს – სწავლობდა უღიმღამოდ, არ უყვარდა კითხვა და გულგრილი იყო სპორტის მიმართაც.
სკოლის წლებში ბიჭის ერთადერთი გატაცება ნუმიზმატიკა გახლდათ – ის მონეტების კოლექციონერი იყო და მთელ ჯიბის ფულს ამ ჰობისთვის ხარჯავდა. პროფესიული სასწავლებლის დამთავრების შემდეგ ბარინოვმა მოულოდნელად საკუთარ თავში გამომგონებლის ნიჭიც აღმოაჩინა. ვიქტორი დურგლად მუშაობდა, როდესაც ისეთი ნივთები და ტექნოლოგიები მოიფიქრა, რომლებიც ხალხის ცხოვრებისა და მუშაობის გასაადვილებლად იყო შექმნილი. ხელოსნის არარეალიზებულ პროექტებს შორის არის კარტოფილის დახარისხების ინოვაციური მეთოდი, შუშის ჭურჭლის დასაკეცი ყუთები და ერთბორბლიანი მანქანა, რომელსაც მსოფლიოში ანალოგი არ ჰყავდა.
თავად ვიქტორის თქმით, სწორედ უცნაურ მანქანაზე მუშაობამ მიიყვანა იგი დანაშაულის მოლიპულ გზაზე… მანქანის შესაქმნელად, 30 ათასი მანეთი სჭირდებოდა, რაც საბჭოთა მოქალაქისთვის უზარმაზარი თანხა იყო. ბარინოვმა გააცნობიერა, რომ თავისი მოკრძალებული შემოსავლით, ამდენ ფულს სიცოცხლის ბოლომდე ვერ შეაგროვებდა, ამიტომ ფულის საკუთარი ხელით დამზადება გადაწყვიტა. ამავდროულად, კაცს მშვენივრად ესმოდა, რომ საბჭოთა კანონმდებლობა უკიდურესად მკაცრი იყო ფალსიფიკატორების მიმართ და მაქსიმალურ პატიმრობას ან ,საერთოდაც, სიკვდილით დასჯას ითვალისწინებდა. თუმცა, მგზნებარე ნოვატორი ამან ვერ შეაჩერა.
თუ ვიქტორმა, თავისი ჰობის წყალობით, იცოდა მონეტების შესახებ, ბანკნოტები მისთვის მიუწვდომელი საიდუმლო იყო. ლიტერატურა, რომელსაც შეეძლო, ნათელი მოეფინა სსრკ-ში ფულის შოვნის საიდუმლოებისთვის, მხოლოდ ერთ ადგილას იყო – მოსკოვის ლენინის ბიბლიოთეკაში. სწორედ იქ უწევდა ხოლმე ვიქტორს სტავროპოლიდან გამგზავრება.
საბჭოთა ფალსიფიკატორების მომავალმა „მეფემ“ სამკითხველო დარბაზში ჩანაწერები აიღო და რამდენიმე რვეული შეავსო. შემდეგ ბარინოვმა უფრო მარტივი გზა აირჩია – ბიბლიოთეკიდან, უბრალოდ, მოიპარა მისთვის საჭირო წიგნები. მან, ასევე, მოახერხა გარკვეული სპეციალიზებული ლიტერატურის მიღება მოსკოველი და სტავროპოლელი მეორადი წიგნების გამყიდველებისგან.
საბეჭდი მოწყობილობა მნიშვნელოვან როლს ასრულებს ფულის წარმოებაში. საბჭოთა კავშირში შეუძლებელი იყო სტამბის შეძენა, ამიტომ გამომგონებელმა მისი დამზადება თავად დაიწყო. მანქანის ნაწილები სხვადასხვა ქალაქისა და რესპუბლიკის ქარხნებიდან შეუკვეთა, რათა ეჭვი არავის გასჩენოდა. მიღებული კომპონენტებიდან ბარინოვმა პროფესიონალური მინი სტამბა საკუთარ ბეღელში ააწყო. მოსამზადებელ პროცესს 12 წელი დასჭირდა.
1976 წელს ვიქტორ ბარინოვმა თავისი პირველი 50-რუბლიანი კუპიურა გამოუშვა. ყალბის ორიგინალისგან გარჩევა თითქმის შეუძლებელი იყო, მაგრამ თავად ფალსიფიკატორმა მოგვიანებით აღიარა, რომ მის ბანკნოტებზე ლენინი უფრო ახალგაზრდა იყო, ვიდრე რეალურ ფულზე. როდესაც სრულყოფილად დაეუფლა „ორმოცდაათი დოლარის“ წარმოებას, ოსტატმა მუშაობა 25-რუბლიანზე დაიწყო.
თუმცა, გამდიდრებისთვის ფულის ოსტატურად დაბეჭდვა არ კმაროდა – მიმოქცევაში უნდა გაეშვა და რეალურ ფულზე გაეცვალა. ის მათ გასაყიდად მშობლიური ქალაქიდან ყირიმის რესპუბლიკაში გაემგზავრა. ვიქტორი ფიქრობდა, რომ კურორტებზე, სადაც ყოველთვის ბევრი სტუმარია, მისი იდენტიფიცირება შეუძლებელი იქნებოდა, მაგრამ ძლივს მოახერხა რამდენიმე ასეული ყალბი ნივთის გაყიდვა, როცა ფულით სავსე ჩანთა მოჰპარეს. ასე რომ, ვიქტორს შინ მოუწია დაბრუნება და ისევ საქმეს შეუდგა.
ვიქტორმა საკმაოდ სწრაფად დაიწყო ფულის ბეჭდვა და სწრაფადაც „ამოიღო“ დაკარგული. როდესაც ახალი პარტიის დაბეჭდვას ჩქარობდა, ვიქტორმა უპატიებელი შეცდომა დაუშვა – 25-რუბლიანი კუპიურების რამდენიმე ფურცლის დაბეჭდვისას შემთხვევით კლიშე გადააბრუნა. სწორედ ეს შეცდომა დაუჯდა მას თავისუფლების ფასად გარკვეული პერიოდის შემდეგ.
ყალბი ბანკნოტების გამოჩენა, თუნდაც ძალიან მაღალი ხარისხის, სსრკ-ში შეუმჩნეველი ვერ დარჩებოდა. ამ ყველაფრის შემოქმედის ძებნაც ძალიან მალე დაიწყეს. პოლიციას და კგბ-ს ყალბი ნივთების გამყიდველი კაცის ძალიან ზედაპირული აღწერა ჰქონდა და რომ არა ბეჭდვის შეცდომა, ბარინოვი დიდხანს შეძლებდა „მოღვაწეობის“ გაგრძელებას.
1977 წლის 12 აპრილს, ჩერკესკში მოგზაურობისას ვიქტორმა ადგილობრივ ბაზარზე ყალბი ბანკნოტით გადაიხადა, მაგრამ გამყიდველი ფხიზლად აღმოჩნდა. მან შენიშნა, რომ 25-რუბლიან ბანკნოტს ზემოხსენებული უცნაურობა ჰქონდა. იგი სასწრაფოდ წავიდა პოლიციის უახლოეს განყოფილებაში და ფალსიფიკატორიც დაუყოვნებლად დააკავეს.
დაკავების დროს ბარინოვს ხელში ეჭირა პორტფელი, დიდი ოდენობით ყალბი ფულით, ამიტომ უარყოფას აზრი არ ჰქონდა. გააცნობიერა, თუ რამდენად სერიოზული იყო მისი მდგომარეობა, ვიქტორმა აქტიური თანამშრომლობა დაიწყო და გამომძიებლებს ხელობის საიდუმლოებებიც გაუმხილა. მართალია, დანაშაულის მოცულობის გათვალისწინებით, ბარინოვი სიკვდილით დასჯას ექვემდებარებოდა, მაგრამ მისმა მონანიებამ და მაღალმა პროფესიონალიზმმა სასამართლოს გული მოიგო. შედეგად, მას 11 წლით თავისუფლების აღკვეთა მიუსაჯეს. ვიქტორი რეგულარულად ეხმარებოდა პოლიციას მსგავსი დანაშაულის გახსნაში – მასთან, როგორც ექსპერტთან, ისე თანამშრომლობდნენ.
ბარინოვი 1990 წელს გაათავისუფლეს.
