ვინ გატეხა ფრიდრიხ ნიცშეს გული – ფილოსოფოსის სიყვარულის ისტორია
ლუ ანდრეას-სალომე დაიბადა პეტერბურგში, გენერალ გუსტავ ფონ სალომეს ოჯახში. საინტერესოა, რომ მან მთელი ბავშვობა და ახალგაზრდობა პეტერბურგში გაატარა: სიცოცხლის ბოლომდე ლუ თავის სამშობლოდ რუსეთს თვლიდა. ის იყო უაღრესად ჭკვიანი და მიზანდასახული გოგონა, რომელმაც ოცი წლის ასაკში მიიღო შესანიშნავი განათლება. ის ბოლომდე დარჩა თავისუფალ მოაზროვნედ და ქალთა უფლებების დამცველად.
1880 წელს ლუ დედასთან ერთად ციურიხში გადავიდა საცხოვრებლად, ღვთისმეტყველებისა და ხელოვნების შესასწავლად, და ევროპის გაცნობაც დაიწყო. ერთი წლის შემდეგ რომში გაემგზავრა ჯანმრთელობის გასაუმჯობესებლად, რადგან ფილტვების დაავადება აწუხებდა. სწორედ იქ გაიცნო გოგონამ ფილოსოფოსი პოლ რე, რომელსაც ქალი ერთი ნახვით შეუყვარდა. აღფრთოვანებულ კაცს სურდა ლუსთან ურთიერთობა და ნიცშესაც კი შესთავაზა, მასთან სახლში მისულიყო. თუმცა, სალომემ ნათლად აჩვენა, რომ მამაკაცებთან ურთიერთობაში ის სულიერ ნათესაობასა და „სრულყოფილ მეგობრობას“ ეძებდა. რემ ლუს „უცნაური რუსი“ უწოდა, მაგრამ მიიღო მისი თამაშის პირობები. მან კიდევ ერთხელ მისწერა ნიცშეს, მოსულიყო და საკუთარი თვალით ენახა „რუსული სასწაული“.
„მალე მის დასაპყრობად წავალ, მე ის მჭირდება, თუ გავითვალისწინებ მომავალი 10 წლის გეგმებს. ქორწინება ცალკე საკითხია, მე შეიძლება დავთანხმდე ორწლიან ქორწინებაზე”, – წერდა თავდაჯერებული ნიცშე. რამდენიმე თვის შემდეგ მამაკაცი უკვე რომში იყო. ის გახლდათ თავშეკავებული და წყნარი კაცი, ცოტას იცინოდა. როცა ლუ ანდრეას-სალომე შეხვდა, ნიცშეს სრულიად შერცხვა და შეყვარებულ ბიჭს დაემსგავსა. პირველი, რაც მან ჰკითხა, იყო: „რომელმა ვარსკვლავებმა შეგვყარეს ერთად?”
მოგვიანებით ფილოსოფოსმა მისწერა მეგობარს: „ეს რუსი არწივივით გამჭრიახია, ლომივით ძლიერი და ამავე დროს ძალიან ქალური ბავშვია. ის არის ყველაზე ჭკვიანი ქალი მსოფლიოში”.
სულ რაღაც ერთი კვირის შემდეგ ნიცშემ გადაწყვიტა, სალომესთვის ხელი ეთხოვა, მაგრამ ლუმ უარყო ნიცშე ისევე, როგორც პოლ რე. სამაგიეროდ, მან გადაწყვიტა, ორივე მამაკაცი დაეპატიჟებინა ერთად საცხოვრებლად, მაგრამ მკაცრი პირობებით – არავითარი რომანტიკული ურთიერთობა. მას სურდა დაემტკიცებინა, რომ არსებობს არა მხოლოდ მეგობრობა მამაკაცსა და ქალს შორის, არამედ „იდეალური, იდეალური მეგობრობა“. ლუ, რომელიც ყოველთვის იცავდა საკუთარ შეხედულებებს, აღნიშნავდა: „მე უარი ვთქვი სიყვარულზე სიცოცხლის ბოლომდე და ჩემს თავისუფლებას ყველაზე მეტად ვაფასებ”. მათ მუდმივ საცხოვრებელ ადგილად პარიზი აირჩიეს.
ნიცშეს ცუდ განწყობას ხელს უწყობდა მისი და ელიზაბეთი, რომელსაც სძულდა სალომე. მან, გაბრაზებულმა, წერილი მისწერა ძმის „საყვარელს“, რომელშიც ის უკიდურესად უხეში და მკაცრი სიტყვებით აღწერა. ამან მართლაც გაანაწყენა და აღაშფოთა გოგონა, რომელსაც არ ესმოდა, რატომ იმსახურებდა ასეთ მოპყრობას. ლუს არ სურდა ურთიერთობის გაგრძელება ფრიდრიხთან, რომელიც არაადეკვატურად იქცეოდა.
მოგვიანებით მან აღიარა:
„როდესაც ჩემს თავს ვეკითხები, რამ მოახდინა ყველაზე ნეგატიური გავლენა ნიცშეს მიმართ ჩემს დამოკიდებულებაზე, მივდივარ დასკვნამდე, რომ ეს იყო სულ უფრო ხშირი მინიშნებები, რომლითაც ნიცშეს სურდა პოლის ცუდად წარმოჩენა ჩემს თვალში“.
ნიცშემ, სალომესთან ურთიერთობის გაწყვეტის შემდეგ, გაბრაზებულმა დაწერა:
„თუ მიგატოვებ, ეს მხოლოდ შენი საშინელი ხასიათის გამოა“.
მან პოლ რეზეც შეუფერებელი სიტყვებით ილაპარაკა. ნიცშესთვის „საყვარელთან“ განშორება უაღრესად რთული იყო. ექვსი წლის შემდეგ ნიცშე ფსიქიატრიულ საავადმყოფოში მოათავსეს. ცნობილი ფილოსოფოსი გარდაიცვალა 1900 წლის 25 აგვისტოს.
ლუსთვის კი ყველაფერი კარგად მიდიოდა. მისი პლატონური ურთიერთობა პოლთან, დაახლოებით, ხუთი წელი გაგრძელდა, რის შემდეგაც იგი დაქორწინდა ბერლინის უნივერსიტეტის პროფესორ კარლ ანდრესზე. არავის, თვით ლუსაც კი არ შეეძლო ამ საქციელის ახსნა, თუმცა ქორწინებას მხოლოდ ერთი პირობით დათანხმდა: მათ შორის მხოლოდ პლატონური ურთიერთობა უნდა ყოფილიყო. ეს საქორწინო ხელშეკრულებაშიც კი ეწერა. სალომემ მხოლოდ მრავალწლიანი ერთობლივი ცხოვრების შემდეგ შეცვალა შეხედულება ქორწინებაზე. ქმარი, რომელსაც ძალიან უყვარდა, ყველაფერზე თანახმა იყო. ლუმ 76 წელი იცოცხლა, მიუხედავად ცუდი ჯანმრთელობისა. შემდგომ წლებში სწავლობდა ფსიქოანალიზს და მეგობრობდა ფროიდთან, მოგვიანებით კი, დაწერა ცნობილი ნაწარმოები „ეროტიკა“, რომელიც იმდროინდელ ევროპაში ერთ-ერთ ყველაზე პოპულარულ ნაწარმოებად იქცა.