გზა „მოსკვიჩიდან“ „რენომდე“ და უკან – რუსეთის მიერ უკრაინაში დაწყებულმა ომმა „მოსკვიჩი“ გააცოცხლა
„რენოს“ ქარხნის მოსკოვის ხელისუფლების მფლობელობაში გადასვლა რუსეთისთვისაც კი უცხოური კომპანიის ნაციონალიზაციის პირველი შემთხვევაა. ახლა აქ „მოსკვიჩის“ მარკის ავტომობილს აწარმოებენ.
მოსკოვის მერმა, სერგეი სობიანინმა განაცხადა, რომ მან გადაწყვიტა, „რენოს“ ქარხანა ქალაქის ბალანსზე გადაიტანოს. ამის შესახებ მერმა ოფიციალურ ვებგვერდზე დაწერა. მისივე თქმით, კომპანია „მოსკვიჩის“ მარკის მანქანების წარმოებას განაახლებს. მან ხაზგასმით აღნიშნა, რომ ქალაქის ხელისუფლება შეეცდება, თანამშრომლების უმეტესობა უშუალოდ ქარხანაში და მის ქვეკონტრაქტორებთან მუშაობდეს.
„მოსკოვის აღორძინებული საავტომობილო ქარხნის, „მოსკვიჩის“ მთავარი ტექნოლოგიური პარტნიორი იქნება „კამაზი“. პირველ ეტაპზე დაიწყება შიგაწვის ძრავიანი კლასიკური მანქანების წარმოება, სამომავლოდ კი, ელექტრომობილების წარმოებაც“, – აღნიშნა სობიანინმა.
როგორ გაჩნდა ქარხანა, რომელიც ახლა მოსკოვის მთავრობას გადაეცა
ქარხანა ვოლგოგრადსკის გამზირზე (იმ დროს – ოსტაპოვსკოეს გზატკეცილი) აშენდა 1929-1930 წლებში კომპანია Ford-ის მონაწილეობით. მომდევნო სამი წლის განმავლობაში, კომპანია აწარმოებდა მხოლოდ Fords-ს ამერიკული კომპონენტებისგან. 1933 წელს იგი გახდა GAZ-ის (გორკის საავტომობილო ქარხანა) ფილიალი და გადავიდა საბჭოთა ნაწილებიდან GAZ-A-სა და GAZ-AA-ს აწყობაზე. შემდეგ მათ აქ დაიწყეს KIMS-ის გამოშვება. შემადგენლობაში იყო კაბრიოლეტიც. ომის დაწყებისთანავე ქარხანა სამხედრო ტექნიკის შექმნაზე გადავიდა.
თავისი არსებობის 90 წლის განმავლობაში, კომპანიამ შეცვალა ძალიან ბევრი სახელი: მათ შორის იყო მოსკოვის საავტომობილო ასამბლეის ქარხანა KIM, მოსკოვის მცირე მანქანების ქარხანა (ZMA ან MZMA), “OAO Moskvich, Avtoframos“, შემდეგ „Renault Russia“ და ახლა მოსკოვის საავტომობილო ქარხანა „Moskvich“.
მეორე მსოფლიო ომის შემდეგ აქ დაიწყო ლეგენდარული Moskvich-400-ის წარმოება. იგი გახდა პირველი მასობრივი წარმოების სამგზავრო მანქანა სსრკ-ში, რომელიც გაიყიდა ინდივიდუალური გამოყენებისთვის. დიზაინი გერმანული Opel Cadet-ის იდენტური იყო. ერთ-ერთი ვერსიით, ნახაზები საბჭოთა კავშირმა ომის შემდგომი კომპენსაციის ფარგლებში მიიღო.
1950 წელს ასეთი მანქანები 8-9 ათასი რუბლი ღირდა, საშუალო ხელფასი კი, დაახლოებით, 600 რუბლი იყო. საერთო ჯამში, 1946 წლიდან 1956 წლამდე დამზადდა 250 ათასი Moskvich-400, შემდეგ კი, გაუმჯობესებული ვერსიები გამოვიდა.
ქარხანას ჰქონდა აღზევების წლები, მაგრამ საბჭოთა კავშირის დაშლის შემდეგ ახალმა ხელისუფლებამ წარმოება არ განაახლა და ქარხნის სახელმწიფო დაფინანსება შეწყდა. მას უკვე არ შეეძლო საკუთარი თავის შენახვა. ჰქონდა 800 მილიონი დოლარის ოდენობის ვალი. „მოსკვიჩის“ ხარისხი ეცემოდა, თანაც, ქვეყანაში უცხოური ბრენდის მანქანები შევიდა. საწარმო 1996 წელს გაჩერდა.
წელიწადნახევრიანი უმოქმედობის შემდეგ მოსკოვის მთავრობამ საწარმოს მინდობილობით მართვა გადაწყვიტა. 1997 წლიდან 2002 წლამდე აქ „სვიატოგორი“, „იური დოლგორუკი“, „პრინცი ვლადიმერი“ და „ივან კალიტას“ მანქანები იწარმოებოდა. სინამდვილეში, ეს იყო იგივე 2141 „მოსკვიჩი“ მცირე ცვლილებებით. მანქანები კვლავ არასანდო იყო. 2002 წელს, საწარმოს გაკოტრების გამო, აქ წარმოება შეწყდა. 2009 წელს „მოსკვიჩის“ ემბლემის სასაქონლო ნიშანიც კი გაიყიდა Wolkswagen-ზე. პირველი სახელოსნო (დაუმთავრებელი) „რენო რუსეთმა“ ჯერ კიდევ 1998 წელს იყიდა და 2016 წლისთვის აქ წელიწადში 180 000 „რენო“ იწარმოებოდა.
მოსკოვის „რენოს“ ქარხანამ წარმოება მიმდინარე წლის თებერვლის ბოლოს შეწყვიტა. კომპანიამ ე.წ. კროსოვერების აწყობა 21 მარტს განაახლა და მხოლოდ ორი დღე იმუშავა. დირექტორთა საბჭომ ბიზნესი შეაჩერა მას შემდეგ, რაც უკრაინის პრეზიდენტმა, ვოლოდიმირ ზელენსკიმ ფრანგ პოლიტიკოსებს მიმართა. მან მოითხოვა, რომ „რენოს“, „ოშანს“ და „ლეროი მერლინს“ დაეტოვებინათ რუსეთი. შემდეგ Renault Group-მა პირობა დადო, რომ „პასუხისმგებლობით მოექცევა 45000 თანამშრომელს.“
ახლა ქალაქის მთავრობა ფლობს CJSC Renault Russia-ს 100%-იან წილებს. მედიაში გავრცელდა ინფორმაცია, რომ მყიდველმა ქარხანაში ერთი რუბლი გადაიხადა. ახალი მფლობელი პერსონალის უმეტესობის შენარჩუნებას ჰპირდება. როგორც მერის მოადგილე მაქსიმ ლიკსუტოვმა განმარტა, „რენოს“ მხრიდან გამოსყიდვის შანსი არ არსებობს ანუ ეს ქარხანა დედაქალაქის საკუთრებაში დარჩება.